بیوپسی پستان یا نمونه برداری پستان

بیوپسی پستان برداشتن یک قسمت یا تمام بافت مشکوک پستان است که از طریق سونوگرافی یا ماموگرافی یا ام آر آی دیده شده است. در واقع با توجه به آن که از غیر سرطانی بودن بافت اطمینان نداریم از این طریق از ماهیت آن اطمینان می یابیم.

چه زمانی بیوپسی قبل از جراحی تجویز می شود

هر زمان که با روش های شایع تصویربرداری مانند سونوگرافی، ماموگرافی و ام آر آی نتوان از خطرناک نبودن ضایعه اطمینان حاصل کرد، نمونه برداری پستان انجام می شود. همه این تصاویری که توسط این دستگاه ها تهیه می کنیم نوعی سایه هستند. فقط نوع امواجی که برای ایجاد سایه تابانده می شود متفاوت است. اجسام کروی سایه های گرد ایجاد می کنند. به طور مثال پرتقال و توپ و نارنگی سایه های مشابه ایجاد می کنند و ما نمی توانیم از روی سایه آن ها را از هم افتراق دهیم. این سایه ها از 0 تا 6 درجه طبقه بندی شده اند. در زمانی که سایه درجه 4 قرار بگیرد به صورت کلمه BIRADS 4 یا B4 نشان داده می شود. در این حالت ریسک ضایعه سرطانی حدود 10 درصد است و در نتیجه به انجام بیوپسی توصیه می کنیم.

انواع بیوپسی پستان

 

1. بخشی از توده برداشته می شود: همکاران رادیولوژیست با سوزن نمونه برداری می کنند.
2. کل توده برداشته می شود: همکاران جراح نمونه برداری می کنند.

 

البته همکاران رادیولوژیست برای توده های بسیار کوچک از تکنیک وکیوم بیوپسی استفاده می کنند. در این تکنیک با استفاده از وکیوم کل توده را خرد می کنند و خارج می کنند و برای آزمایش می فرستند. هنگامی که احتمال بدخیم بودن توده زیر 10 درصد باشد از این تکنیک استفاده می کنند.

روش های بیوپسی پستان غیرجراحی

توده سرطانی باید حداقل با حاشیه 2 میلی متر از بافت سالم برداشته شود. اگر بافت سرطانی را مانند یک زرده تخم مرغ در نظر بگیریم باید حداقل 2 میلی متر سفیده تخم مرغ که بافت سالم است در اطراف آن وجود داشته باشد.

همکاران رادیولوژیست با استفاده از سوزن یا تکنیک وکیوم بافت سالم اطراف را بر نمی دارند. در نتیجه اگر بافت را با سوزن برداشته باشند و بافت سرطانی تشخیص داده شود، نیاز خواهد بود جراحان مجددا بافت را با حاشیه سالم آن بردارند. اما اگر بافت سرطانی خوش خیم باشد نیازی به این کار نیست. در تکنیک وکیوم نیز اگر توده سرطانی تشخیص داده شود نیاز به جراحی خواهد بود.

در مواردی که کل توده توسط جراح برداشته می شود، چه توده سرطانی باشد چه نباشد، توده برداشته شده است. هنگامی که جراحان توده را بر می دارند از تکنیک فروزن سکشن استفاده می کنند و نتیجه را بعد از 20-15 دقیقه دریافت می کنند. در نتیجه در همان عمل جراحی در حالی که بیمار هنوز بیهوش است اگر توده سرطانی باشد و به اقدام بیشتری نیاز باشد توسط جراح انجام می گیرد.

فواید بیوپسی توسط رادیولوژیست

• هزینه کمتر
• راحتی بیمار
• عدم برش جراحی

عیب ها یا ضعف های بیوپسی توسط رادیولوژیست نسبت به جراحی

اگر توده را با سوزن برداشته باشند باقی مانده آن در محل وجود دارد و مشکوک به آن توده هستیم. بنابراین اگر در آینده تغییر شکل دهد جزو توده های مشکوک محسوب خواهد شد. اما اگر اندازه آن ثابت بماند و تغییر شکل پیدا نکند می توانیم به جواب بیوپسی که قبلا انجام گرفته است بسنده کنیم.

2 علت دارد:

1. ندرتا ممکن است هنگامی که همکاران در سونوگرافی با استفاده از سوزن نمونه را برمی دارند نتوانند در ناحیه اطراف ضایعه بروند و اشتباهاتی انجام گیرد.
2. فرض کنید یک توده 2 سانتی متری دارید و یک قسمت چند میلی متری از آن را با سوزن برداشته اید. ممکن است در بعضی از توده ها در نواحی مختلف اتفاقات مختلفی بیافتد.

بنابراین در افرادی که ریسک بالا دارند و توده های آن ها بیش تر از 10 درصد مشکوک است، نمونه برداری از طریق جراحی انجام می شود.

بیوپسی با ماموپرافی یا سونوگرافی

ضایعاتی وجود دارند که در همه روش های تصویر برداری دیده می شوند. اما بعضی از توده های پستان یا ضایعات نادر فقط در بعضی از روش های تصویربرداری دیده می شوند. اکثر بیوپسی های سوزنی توسط سونوگرافی انجام می شوند. اگر یک ضایعه فقط در ماموگرافی دیده شود و در سونوگرافی دیده نشود مراکز کمتری وجود دارند که بتوانند با دید ماموگرافی بیوپسی را انجام دهند. موارد نادری از ضایعات وجود دارند که فقط در ام آر آی دیده می شوند. امکانات انجام بیوپسی با دید ام آر آی در کشور ایران وجود ندارد. بنابراین به این افراد توصیه می شود که عمل جراحی انجام دهند.

 

عوارض بیوپسی پستان

انجام بیوپسی عوارض جزئی مانند خونریزی دارد. در صورتی که توده سرطانی باشد انجام بیوپسی ممکن است غدد زیر بغل را تحریک و برجسته کند و جراح را به شک بیاندازد که بزرگ شدن غدد لنفاوی به علت بیوپسی یا انتشار سرطان است. بنابراین به ندرت ممکن است علی رغم عدم درگیری زیربغل، جراح زیر بغل را به طور وسیع تری جراحی کند و غدد لنفاوی بیشتری را خارج کند. این مسئله می تواند ریسک تورم دست را در آینده افزایش دهد.

تاثیر بیوپسی در تشخیص سرطان پستان

در اکثر موارد انجام بیوپسی می تواند سرطان را تشخیص دهد. تنها دو مورد نادر وجود دارد:

1. بیوپسی به درستی انجام نگرفته باشد.
2. در ناحیه ای که نمونه برداری پستان انجام شده است، در حاشیه توده ی 3‌-2 سانتی متری اتفاقاتی متفاوت با ناحیه ای که بیوپسی برداشته اند رخ داده باشد.

نکته منفی بیوپسی از طریق جراحی هزینه و خط برش آن است اما از آن جایی که کل توده را خارج می کنند، اطمینان بسیار بیشتری وجود دارد.

آیا بیوپسی باعث پخش شدن سرطان می شود

خیر بیوپسی هیچ گونه نقشی در پخش شدن ضایعه ندارد و به راحتی می توان پس از آن توده را خارج نمود.

نمونه برداری از توده های خوش خیم هم انجام می شود؟

بله اگر از خوش خیم بودن بیوپسی اطمینان نداشته باشیم بیوپسی انجام می شود.

جوابدهی نمونه برداری از سینه چقدر طول می کشد؟

معمولا مراکز مخالف حدودا بین 7-3 روز جواب بیوپسی را اعلام کنند. البته در روش فروزن سکشن جواب را سریع تر و در حین جراحی دریافت می کنیم و بر اساس این پاسخ در مورد ادامه فرآیند جراحی تصمیم گیری انجام می شود.