برای بسیاری از زنان، تصمیم گیری برای باردار شدن پس از تشخیص سرطان سینه دشوار است. اگر بعد از درمان سرطان سینه بتوانید باردار شوید و بچه دار شوید، هیچ مدرکی دال بر افزایش خطر بازگشت سرطان در شما وجود ندارد. همچنین هیچ مدرکی مبنی بر وجود خطرات سلامتی برای کودکان متولد شده پس از درمان سرطان سینه وجود ندارد. برخی از درمان های سرطان سینه ممکن است بر باروری زنان تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، شیمی درمانی برای سرطان سینه ممکن است به تخمدان ها آسیب برساند، که گاهی اوقات می تواند باعث ناباروری فوری یا تاخیری شود. با این حال، بسیاری از زنان می توانند پس از درمان این نوع سرطان باردار شوند. پس با ما همراه باشید تا درمورد بارداری بعد از سرطان سینه و عوامل مرتبط با آن که در این مقاله توضیح داده ایم بیشتر بدانید.
آیا بارداری بعد از سرطان سینه امکانپذیر است؟
اگر قصد دارید پس از درمان سرطان سینه باردار شوید، تیم درمان شما در مورد باروری با شما صحبت خواهد کرد. برای بررسی عملکرد تخمدان ها، پزشک متخصص در مورد دوره های پریود شما می پرسد، آیا دوباره شروع شده و آیا علائم یائسگی دارید یا خیر. همچنین می توان یک سری آزمایش خون برای بررسی سطح هورمونی به نام FSH (هورمون محرک فولیکول) انجام داد.
نتایج این موارد می تواند نشان دهد که آیا شما یائسگی را پشت سر گذاشته اید یا خیر. گاهی اوقات آزمایش خون نیز برای بررسی سطح هورمونی به نام AMH (هورمون آنتی مولرین) انجام می شود زیرا ممکن است اطلاعات دقیق تری در مورد نحوه عملکرد تخمدان های شما ارائه دهد. علاوه بر آن سونوگرافی از تخمدان ها نیز ممکن است مفید باشد. ممکن است نتوانید بلافاصله پس از پایان درمان خود متوجه شوید که آیا هنوز بارور هستید یا خیر. به عنوان مثال، ممکن است لازم باشد سه تا شش ماه پس از شیمی درمانی صبر کنید تا سطح FSH خون شما آزمایش شود. اگر تاموکسیفن مصرف می کنید، باید سطح FSH را آزمایش کنید.
با این حال، امکان دارد تیم درمان به شما توصیه کند که مصرف تاموکسیفن را برای چند هفته قبل از بررسی سطح خون متوقف کنید، زیرا نگرانی هایی وجود دارد که تاموکسیفن می تواند نتایج آزمایش را کمتر قابل اعتماد کند.
اگر تخمدان های شما در اثر درمان سرطان سینه آسیب دیده است، می توانید با استفاده از تخمک های اهدایی سایر زنان بارور باردار شوید. تخمک ها با اسپرم شریک یا اهدا کننده بارور می شوند و جنین به رحم فردی که می خواهد باردار شود منتقل می شود. این روش شامل مصرف برخی از داروهای هورمونی برای حدود دو هفته است تا رحم برای دریافت جنین آماده شود. در صورت وقوع حاملگی معمولاً داروها تا 12 هفته ادامه می یابند. معلوم نیست مصرف این داروهای هورمونی چه اثراتی می تواند داشته باشد.
این نگرانی وجود دارد که آنها ممکن است رشد سلول های سرطان سینه را تحریک کنند، اگرچه هیچ تحقیقی افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه را پس از این روش ثابت نکرده است. بسیاری از سرطان های سینه به استروژن حساس هستند، بنابراین این نگرانی وجود دارد که برای زنانی که سرطان سینه داشته اند، سطوح بالای هورمون ناشی از بارداری ممکن است احتمال عود سرطان را افزایش دهد. با این حال، هیچ مطالعه ای نشان نداده است که بارداری, خطر بازگشت سرطان را پس از درمان موفقیت آمیز افزایش می دهد. این را بدانید که بارداری بعد از سرطان سینه امکان پذیر است.
چه مدت بعد از شیمی درمانی می توان باردار شد؟
به طور کلی به زنان توصیه می شود برای حداقل 6-4 ماه پس از شیمی درمانی از باردار شدن خودداری نمایند. درمان هدفمند تراستوزوماب (Herceptin) معمولاً به مدت یک سال تجویز می شود و تصور نمی شود بر باروری تأثیر بگذارد. با این حال، هنگام مصرف تراستوزوماب و حداقل هفت ماه پس از پایان درمان، به دلیل احتمال آسیب رساندن به نوزاد در حال رشد، باید از باردار شدن خودداری کنید. زمانی که باروری پس از شیمی درمانی برمی گردد، احتمالا یائسگی زودتر از آنچه که معمولاً انتظار می رود رخ می دهد.
زنانی که شیمی درمانی کرده اند، اغلب پس از شش ماه تلاش برای بارداری طبیعی به دلیل احتمال یائسگی زودرس به کلینیک باروری ارجاع داده می شوند. برخی از زنانی که سعی در باردار شدن دارند از کیت های پیش بینی تخمک گذاری که در داروخانه ها به فروش می رود استفاده می کنند تا بفهمند چه زمانی تخمک گذاری دارند. اگر پریود می شوید، می تواند راهی سریع برای بررسی زمان تخمک گذاری باشد.
آیا سرطان سینه بر باروری تأثیر می گذارد؟
بسیاری از متخصصان به زنان توصیه می کنند که حداقل دو سال قبل از بارداری صبر کنند. این به این دلیل است که احتمال عود سرطان با گذشت زمان کاهش می یابد و ممکن است در دو سال اول پس از تشخیص آن در معرض بیشترین خطر باشید. با این حال، انتظار برای این مدت ممکن است برای همه مناسب نباشد. اگر قبل از پایان این دوره دو ساله به بارداری فکر می کنید، باید با متخصص خود صحبت کنید، چرا که آنها می توانند به شما در انتخاب آگاهانه کمک کنند. شما می توانید در مورد خطر عود بیماری و همچنین سایر عوامل مرتبط، از جمله سن و نوع درمانی که قبلاً انجام داده اید و درمان هایی که در حال انجام است، صحبت کنید.
اگر هورمون درمانی به شما پیشنهاد شود، معمولاً به مدت 5 تا 10 سال طول می کشد و تا آن زمان ممکن است با یائسگی طبیعی مواجه شوید. بنابراین، برخی از زنان اگر می خواهند باردار شوند، با توصیه پزشک متخصص خود از هورمون درمانی فاصله می گیرند. اگر بعد از پایان مصرف هورمون درمانی قصد بارداری دارید، بهتر است حداقل دو ماه صبر کنید تا دارو به طور کامل از بدن شما خارج شود.
آیا بعد از شیمی درمانی پریود می شوم؟
شیمی درمانی باعث تغییراتی در تخمدان ها می شود که ممکن است منجر به تغییر در پریود شود. اگرچه شیمی درمانی سلول های سرطانی را از بین می برد، اما می تواند بر هر سلولی که به سرعت رشد و تقسیم می شوند نیز تأثیر بگذارد که شامل سلول های تخمدان نیز می شود. این به نوبه خود می تواند بر عملکرد تخمدان ها تأثیر بگذارد و تعداد و کیفیت تخمک ها را کاهش دهد. اینکه چه اتفاقی برای پریودهای یک زن در طول شیمی درمانی می افتد به نوع داروهای مورد استفاده، دوز تجویز شده و سن زن تحت درمان بستگی دارد. برخی از زنان در طول درمان پریود می شوند، اما معمولاً در طول شیمی درمانی پریود متوقف می شود و این می تواند موقت یا دائمی باشد.
دوره های پریود ممکن است در پایان درمان یا حتی ماه ها یا سال ها بعد دوباره شروع شوند. باز هم این ممکن است به سن بستگی داشته باشد. هر چه فرد جوان تر باشد (معمولاً زیر 35 سال) احتمال بازگشت پریودهای او بیشتر است. بسیاری از زنان جوان مبتلا به سرطان سینه معتقدند بازگشت دوره قاعدگی به این معنی است که در صورت تمایل می توانند بچه دار شوند. با این حال، لزوما اینطور نیست وعکس آن نیز صادق است. همچنین صرفاً به این دلیل که پریود نمی شوید به این معنی نیست که نمی توانید باردار شوید. بنابراین پیشگیری از بارداری مهم خواهد بود مگر اینکه برای بچه دار شدن برنامه ریزی کنید.
علائم سرطان سینه در بارداری
تحقیقات نشان می دهند که بارداری و شیردهی خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان کاهش می دهد. تحقیقات دیگر نشان می دهند تغییراتی که در سینه های زنان در دوران بارداری و شیردهی رخ می دهد باعث می شود سلول های سینه کمتر به سلول های سرطانی تبدیل شوند. داشتن فرزند قبل از 20 سالگی و شیر دادن به مدت بیش از یک سال نیز با کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان سینه مرتبط است. اگر تمایل دارید درمورد علائم سرطان سینه بدانید که چه علائمی دارد، بر روی متن لینک داده شده کلیک کنید.
ابتلا به سرطان سینه در دوران بارداری دلهره آور به نظر می رسد اما خوشبختانه، درمان هایی وجود دارند که برای شما و کودکتان بی خطر هستند. از آنجایی که تشخیص سرطان سینه در مادران آینده به دلیل حساسیت و تورم طبیعی ناشی از بارداری دشوار است، مهم است که مراقب علائم دیگر مانند احساس توده در سینه، فرورفتگی یا چروکیدگی پوست، ترشحات خونی از نوک پستان، پوست فلسی روی سینه و هرگونه ضخیم شدن غیرمعمول در یک ناحیه از سینه باشید. اگر هر یک از این علائم را دارید، فورا با پزشک خود صحبت کنید. تشخیص دیرهنگام همچنان یکی از بزرگترین مشکلات سرطان سینه در بارداری است، دقیقاً به این دلیل که ممکن است تشخیص تغییرات طبیعی پستان بارداری از تغییرات سینه به دلیل سرطان بسیار دشوار باشد.
آیا سرطان از مادر به جنین منتقل می شود؟
اگر در دوران بارداری سرطان سینه برای شما تشخیص داده شود، احتمالاً با شنیدن این خبر شوکه و غافلگیر خواهید شد و نگران سلامتی خود و کودک آینده خود خواهید بود. سعی کنید با دانستن این موضوع که سلول های سرطانی به جنین شما سرایت نمی کنند یا به او آسیبی نمی رسانند، آرامش خاطر داشته باشید. همچنین مهم است که بدانید پایان دادن به بارداری شانس زنده ماندن مادر آینده را افزایش نمی دهد، بنابراین معمولاً یک گزینه درمانی نیست (به جز موارد نادر، در موارد سرطان های بسیار تهاجمی که نیاز به درمان های فوری دارند که با بارداری سازگار نیستند).
آیا بعد از درمان سرطان سینه قادر به شیردهی خواهم بود؟
برخی از زنان ممکن است نتوانند پس از درمان سرطان سینه، بسته به درمانی که دریافت کرده اند و سایر عوامل، شیر مادر بدهند. اما برای مادرانی که قادر به این کار هستند، شیردهی پس از درمان خطر عود سرطان سینه را افزایش نمی دهد. حتی تغذیه با شیر مادر (به خصوص برای یک سال یا بیشتر) با کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط است، اگرچه تحقیقات کمتری در مورد اینکه آیا شیردهی می تواند به کاهش خطر بازگشت سرطان سینه پس از درمان کمک کند یا خیر، وجود دارد.
به طور کلی اگر جراحی سینه یا پرتودرمانی داشته اید، ممکن است در شیردهی از سینه آسیب دیده مشکل داشته باشید. این مسئله ممکن است شامل کاهش تولید شیر در آن سینه و همچنین تغییرات ساختاری باشد که می تواند شیردهی را دردناک کند یا شیرخوردن را بری نوزاد سخت تر نماید. با این حال، بسیاری از زنان در این دوران قادر به شیر دادن هستند. اگر هنوز از داروهایی برای درمان سرطان سینه خود استفاده می کنید (مانند هورمون درمانی)، بسیار مهم است که قبل از اقدام به شیردهی با پزشک خود مشورت کنید. برخی از داروها می توانند وارد شیر مادر شوند و ممکن است بر کودک تأثیر بگذارند. اگر پس از زایمان نیاز به شروع درمان دارید، بعید است که بتوانید فرزند خود را با شیر مادر تغذیه کنید، زیرا داروهای شیمیایی و سایر داروها از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شوند.
تشخیص سرطان پستان در دوران بارداری
اگر پزشک شما متوجه توده ها یا ناهنجاری های مربوطه در پستان شود، آزمایشات بیشتر برای بررسی دقیق تر را توصیه می کند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون
- ماموگرافی
ماموگرافی می تواند به طور ایمن در دوران بارداری استفاده شود، زیرا میزان اشعه مورد نیاز کم است و روی سینه ها متمرکز است (اگرچه یک محافظ سربی روی شکم شما قرار می گیرد تا از رسیدن اشعه به رحم جلوگیری کند)
- سونوگرافی از سینه ها
- بیوپسی
در این روش سلول های توده از طریق یک سوزن بلند برداشته می شود و سپس در زیر میکروسکوپ برای علائم سرطان بررسی می شود.
اگر سرطان تایید شود، پزشک و متخصص سرطان شما از این نتایج آزمایش و همچنین سایر آزمایش ها (مانند آزمایش هایی که میزان هورمون ها، فاکتورهای رشد و ژن‌ها را در بافت های سرطانی اندازه گیری می کنند) استفاده می کنند تا تعیین کنند که سرطان با چه سرعتی ممکن است در بدن رشد کند یا گسترش یابد.
نحوه درمان سرطان سینه در دوران بارداری
درمان سرطان در هر زمان چالش هایی را به همراه دارد، و در دوران بارداری حتی پیچیده تر است، زیرا نه تنها به خود، بلکه باید به فرزند آینده تان نیز فکر کنید. با این حال، هدف از درمان، چه باردار باشید و چه نباشید یکسان است: کنترل سرطان و جلوگیری از گسترش آن.
گزینه های درمانی شما به مرحله سرطان و سن جنین شما بستگی دارد و شما باید خطرات و مزایای همه گزینه های درمانی خود را به طور کامل درک کنید. اکثر مادران باردار مبتلا به سرطان سینه می توانند تحت عمل جراحی لامپکتومی یا ماستکتومی قرار گیرند که در آن سینه (یا بخشی از آن) به همراه هر غدد لنفاوی درگیر سرطان برداشته می شود. اما حتی اگر پزشکان تمام سرطان را در حین جراحی بردارند، بسته به مرحله سرطان، اغلب به درمان بیشتر برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده نیاز است. در برخی موارد، این درمان را می توان به بعد از زایمان موکول کرد. اما اگر در دوران بارداری به درمان نیاز دارید، چندین درمان معمولی گزینه مناسبی برای شما هستند:
● جراحی
به طور کلی، جراحی در هر سه ماهه بارداری بی خطر است. اگر سرطان هنوز در مراحل اولیه خود باشد، پزشک شما به احتمال زیاد برداشتن توده مشکوک (لومپکتومی) یا کل پستان (ماستکتومی) را توصیه می کند. اگر در سه ماهه اول یا دوم بارداری هستید، ماستکتومی بهترین جراحی است.
● شیمی درمانی
در شیمی درمانی از داروهایی استفاده می کنند که سلول های سرطانی را از بین می برد یا از تقسیم آنها جلوگیری می کند. مطالعات نشان داده اند که شیمی درمانی معمولاً به جنین آسیب نمی رساند اما ممکن است باعث زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد شود. بنابراین پزشکان گاهی اوقات در سه ماه اول بارداری شیمی درمانی را توصیه نمی کنند.
● پرتو درمانی
در پرتودرمانی از اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. معمولا تا پس از تولد نوزاد به مادر اشعه داده نمی شود.
● هورمون درمانی
در این درمان سرطان سینه، استفاده از داروهایی مانند تاموکسیفن، هورمون های خاصی را برای جلوگیری از رشد سلول های سرطانی مسدود می کند. زنان باردار کاندیدای درمان های هورمونی نیستند، زیرا این درمان ها با نرخ بالای نقایص مادرزادی مرتبط هستند. سایر داروهای هدفمند نیز به دلیل خطر برای جنین در زنان باردار استفاده نمی شود.
جمع بندی
سرطان سینه در زنان مسن بیشتر شایع است. اما اگر شما زن جوان تری هستید که به سرطان سینه مبتلا شده است، ممکن است بپرسید که آیا این بر باروری شما (توانایی بچه دار شدن) تأثیر گذار است، اصلاً بارداری بعد از سرطان سینه ممکن است و آیا در صورت بارداری خطرات اضافی وجود دارد یا خیر. بسیاری از زنان پس از درمان سرطان سینه می توانند باردار شوند. با این حال، برخی از درمان ها می توانند باردار شدن را سخت تر کنند. اگر فکر می کنید ممکن است روزی بخواهید بچه دار شوید بهترین زمان برای صحبت با پزشک در این مورد، قبل از شروع درمان سرطان سینه است.
با توجه به آن که دکتر وحید حریری جراح سرطان سینه و فلوشیپ جراحی زیبایی سینه، جزو نادر جراحان پلاستیک است که در زمینه سرطان پستان نیز به کار مشغول گردیده است، تجربه و دانش بالایی در این زمینه دارد. در نتیجه در این زمینه می توانید به ایشان مراجعه نمایید و پس از کسب اطلاعات کافی، با اطمینان خاطر روند درمان خود را پیگیری نمایید.
