چاقی به عنوان یک عامل خطر قابل توجه در ابتلا به سرطان سینه، به ویژه در زنان یائسه، شناخته شده است؛ چاقی نه تنها خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند بر پیش آگهی و احتمال عود بیماری، در افرادی که تحت درمان‌های مناسب قرار گرفته اند نیز، تأثیر منفی بگذارد.
در این مقاله، به بررسی مطالعات انجام شده در رابطه با ارتباط سرطان سینه و چاقی و تاثیر آن، بر تشخیص و درمان این بیماری، می‌پردازیم و خلاصه‌ای از یافته‌های کلیدی را، در اختیار شما قرار می دهیم.
رابطه اضافه وزن و سرطان سینه
قبل از یائسگی، تخمدان‌ها منبع اصلی تولید استروژن در بدن زنان هستند؛ البته، بافت چربی نیز مقدار کمی از این هورمون را تولید می‌کند. اما پس از یائسگی، زمانی که تخمدان‌ها تولید استروژن را متوقف می‌کنند، بافت چربی به منبع اصلی تولید این هورمون، تبدیل می‌شود. از این رو می توان گفت چاقی و سرطان سینه با هم ارتباط مستقیم دارند؛ این امر به دلیل نقش چربی در تولید استروژن، هورمونی که در رشد و پیشرفت برخی از انواع سرطان پستان نقش دارد، اتفاق می‌افتد.
بنابراین، زنانی که پس از یائسگی اضافه وزن و چربی ذخیره شده دارند، استروژن بیشتری نیز تولید می‌کنند؛ این افزایش سطح استروژن، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان، به ویژه در زنان مستعد به سرطان پستان گیرنده هورمونی، “نوعی از سرطان پستان که برای رشد به استروژن نیاز دارد”، را افزایش دهد.
مطالب مرتبط: علائم سرطان سینه
علاوه بر این،در بدن زنانی که اضافه وزن دارند، سطح انسولین خون بالاتر استغ سطوح بالاتر انسولین با برخی سرطان ها از جمله سرطان سینه مرتبط است.
با این حال، ارتباط بین وزن و خطر ابتلا به سرطان سینه پیچیده است. مثلا:
- خطر ابتلا به سرطان سینه، برای زنانی که بعد از یائسگی وزن اضافه کرده‌اند، بیشتر است.
- این خطر، برای زنانی که دارای اضافه وزن قبل از یائسگی هستند، کمی کمتر است.
همچنین، اضافه وزن ممکن است اثرات متفاوتی بر انواع مختلف سرطان سینه داشته باشد. مثلا:
- اضافه وزن پس از یائسگی، به شدت با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان گیرنده هورمون مثبت، مرتبط است.
- برخی تحقیقات نشان می‌دهد که، اضافه وزن قبل از یائسگی ممکن است، خطر ابتلا به سرطان پستان سه گانه منفی کمتر شایع را، افزایش دهد.
چگونه چاقی خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد؟
چربی یک بافت فعال متابولیکی، با سطوح بالایی از آنزیم آروماتاز است، که آندروژن را به استروژن تبدیل می‌کند؛ تولید بیش از حد استروژن، توسط بافت چربی منبسط شده، به عنوان مکانیزم احتمالی، برای پیامدهای نامطلوب، در زنان چاق مبتلا به سرطان سینه، شناخته شده است.
تحقیقات نشان داده که چاقی، به ویژه پس از یائسگی، نه تنها خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد، بلکه در زنان مبتلا به نوع تهاجمی این بیماری، به نام سرطان پستان سه‌گانه منفی نیز، احتمال عود را بالا می‌برد؛ این امر فقط به دلیل افزایش سطح استروژن در بدن زنان چاق نیست. چاقی باعث التهاب در بافت چربی می‌شود و این التهاب می‌تواند به رشد سلول‌های سرطانی کمک کند؛ همچنین، اضافه وزن بر نحوه عملکرد انسولین در بدن تأثیر می‌گذارد، که این موضوع نیز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.
علاوه بر این، چاقی با تغییرات هورمونی دیگری نیز مرتبط است، که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد؛ به عنوان مثال، زنان چاق سطح تستوسترون آزاد بیشتری در خون خود دارند، که می‌تواند به رشد برخی از انواع سلول‌های سرطانی پستان، کمک کند.
در نهایت، اضافه وزن و داشتن چری زیاد، به ویژه بعد از یائسگی، می‌تواند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی بگذارد، و توانایی آن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی را، کاهش دهد.
مطالب مرتبط: تشخیص سرطان سینه
تأثیر چاقی بر روند درمان سرطان پستان
تحقیقات نشان داده است که زنان چاق مبتلا به سرطان پستان، علیرغم دریافت درمان‌های مناسب، در مقایسه با زنان غیر چاق مبتلا به این بیماری، با بقا و کیفیت زندگی پایین‌تری مواجه هستند.
ارتباط اضافه وزن و سرطان پستان در چندین زمینه نمود پیدا می‌کند:
• عوارض بیشتر در حین درمان؛ بیماران چاق در مقایسه با بیماران با وزن طبیعی، در طول جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی با عوارض بیشتری روبرو هستند.
• خطر بالاتر عود؛ زنان چاق در مقایسه با زنان با وزن طبیعی، بیشتر در معرض عود موضعی سرطان پستان هستند.
• کاهش اثربخشی شیمی درمانی؛ شیمی درمانی سیستمیک در بیماران چاق، حتی زمانی که با دوز مناسب، بر اساس وزن واقعی تجویز شود، تاثیر کمتری دارد.
• کاهش اثربخشی درمان‌های هورمونی؛ درمان‌های غدد درون ریز مانند تاموکسیفن و مهارکننده‌های آروماتاز در زنان چاق، کمتر مؤثر هستند.
• کاهش تمایل به بازسازی سینه؛ زنان چاق، نسبت به زنان با وزن طبیعی، تمایل کمتری به انجام بازسازی سینه پس از عمل جراحی دارند و در صورت انجام این عمل، با عوارض بیشتری روبرو می‌شوند.
این چالش‌ها، درمان سرطان سینه و مراقبت از افراد مبتلا به این بیماری را، به طور قابل توجهی پیچیده‌تر می‌کند؛ از این رو نیاز به تحقیقات بیشتر، برای بهبود نتایج درمان، و بهینه سازی روش‌های درمانی، در این گروه از بیماران، ضروری است.
پیشگیری از سرطان پستان با کاهش وزن
به گفته سایت www.breastcancer.org
کاهش وزن با افزایش سن می‌تواند سخت تر باشد، اما می‌توان آن را با تغییرات دقیق در رژیم غذایی و ورزش منظم انجام داد. اولین کاری که باید انجام دهید این است که با پزشک خود در مورد وزن مناسب بر اساس سن، قد، نوع بدن و سطح فعالیت خود صحبت کنید. در مرحله بعد، با پزشک خود در مورد یک برنامه ایمن و معقول برای کاهش وزن صحبت کنید که به طور خاص برای شما و نیازهای شما طراحی شده است.
همچنین، به گفته سایت www.mdanderson.org
پس از یائسگی، خطر ابتلا به سرطان سینه، به ازای هر پنج امتیاز افزایش در مقیاس BMI، حدود 12 درصد افزایش می‌یابد؛ در حالی که BMI مستقیماً چربی بدن را اندازه نمی‌گیرد، اما نشان می‌دهد که شما احتمالاً چربی اضافی بدن دارید.
در حالی که بسیاری از افراد معتقدند، کاهش کالری دریافتی نسبت به کالری سوزانده شده، منجر به کاهش وزن می‌شود و حفظ تعادل کالری وزن را ثابت نگه می‌دارد، این اصل برای همه افراد به طور یکسان کار نمی‌کند؛ ارتباط اضافه وزن و سرطان پستان پیچیده‌تر از صرفاً کالری شماری ساده است، در کنار این موضوع، توجه به نوع غذاهایی که می‌خورید نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
همواره این نکته را به خاطر داشته باشید که، هورمون انسولین نقش کلیدی در نحوه استفاده و ذخیره چربی در بدن ایفا می‌کند؛ تحقیقات نشان داده مصرف غذاهایی که، سطح انسولین را در طول روز ثابت نگه می‌دارند، مانند گوشت و ماهی بدون چربی، مرغ، سبزیجات و میوه‌ها، در مقایسه با غذاهایی که باعث افزایش ناگهانی انسولین می‌شوند، مانند شکر، آب نبات، نان سفید و کراکر، می‌تواند به حفظ وزن سالم و به تبع آن، کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان کمک کند.
ارتباط چاقی با سرطان سینه گیرنده هورمون مثبت بعد از یائسگی
تحقیقات نشان داده است که زنان دارای اضافه وزن و چاق، به خصوص پس از یائسگی، به دلیل تولید استروژن بیشتر، در مقایسه با زنانی که وزن متناسبی دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه گیرنده هورمون مثبت و انواع دیگر سرطان پستان، قرار میگیرند؛ این خطر در مورد عود سرطان سینه در زنانی که قبلاً به این بیماری مبتلا شده‌اند نیز صدق می‌کند.
علاوه بر موارد گفته شده، عوامل دیگری نیز باعث افزایش احتمال ابتلا به این نوع سرطان می شود که عبارتند از:
- محل ذخیره چربی؛ به نظر می رسد، چربی ذخیره شده در اطراف شکم (چربی احشایی) ابتلا به سرطان سینه را بیشتر از چربی ذخیره شده در سایر قسمت‌های بدن مانند ران یا باسن افزایش دهد.
- سابقه خانوادگی؛ اگر سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه دارید، خطر ابتلا به این بیماری در شما بیشتر خواهد بود.
- مصرف الکل؛ مصرف زیاد الکل می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
- فعالیت بدنی؛ کمبود فعالیت بدنی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
احتمال افزایش مرگ بیماران مبتلا به سرطان سینه در زنان چاق
تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که زنان چاق مبتلا به سرطان سینه در مقایسه با زنان با وزن طبیعی، با احتمال مرگ بیشتری به دلیل این بیماری روبرو هستند؛ بر اساس آمار انجمن سرطان آمریکا، زنان چاق (BMI 30 یا بالاتر) در مقایسه با زنان با وزن طبیعی، 34 درصد بیشتر در معرض مرگ ناشی از سرطان سینه هستند. این خطر در زنان چاق مبتلا به سرطان پستان گیرنده هورمون مثبت (ER/PR+) تا 46 درصد، افزایش می‌یابد.
یکی از دلایل این افزایش خطر، تولید استروژن اضافی توسط سلول‌های چربی در زنان چاق است؛ استروژن می‌تواند به رشد برخی از انواع سلول‌های سرطانی پستان کمک کند. همچنین، چاقی با ایجاد التهاب در بدن مرتبط است، که می‌تواند به نوبه خود، به رشد و پیشرفت سرطان کمک کند.
به‌طورکلی، چاقی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را، ضعیف کند و توانایی آن را برای مبارزه با سلول‌های سرطانی کاهش دهد؛ از این رو، حتی کاهش وزن به مقدار کم هم، می‌تواند تفاوت قابل توجهی در، کاهش خطر مرگ ناشی از سرطان سینه، ایجاد کند.
آدرس مطب: میدان آرژانتین خیابان الوند روبروی بیمارستان کسری بن بست آریا پلاک ۲ ساختمان پزشکان آریا طبقه اول
شماره تماس مطب: 02188732902
منابع:
